Lèzetazini ap pousuiv yon "apwòch konpreyansiv" pa rapò ak jefò kap fet pou voye yon fòs miltinasyonal an Ayiti pou ede Polis Nasyonal la jere zak vyolans gang yo epi retabli sekirite.
Barbara Feinstein, Sekretè Deta Adjwen Ameriken pou Zafè Karayib la te pale ak jounalis ki fè repòtaj sou Ayiti pandan yon rankont vityèl Vandredi 4 Out la.
Li fè konnen Etazini atann ni aske fòs miltinasyonal la pote "chanjman rapid" nan ensekirite ki ap trakase Ayiti depi lontan.
Feinstein di nou Lèzetazini pare pou entwodui yon rezolisyon devan Konsèy Sekirite Nasyonzini sou fòs miltinasyonal pou Ayiti a. Nap raple ke Etazini okipe prezidans Konsèy la pandan mwad Out la.
Lè jounalis yo mande si Etazini pa pè pou yo bloke rezolisyon an nan Konsèy Sekirite a, Madan Feinstein reponn ke Etazini "optimis" e ke Ameriken pral kontinye travay ak patnè li yo nan kominote entènasyonal la pou asire ke rezolisyon an pase. Li fè remake ke renouvèlman manda BINUH an te resevwa apwobasyon inanim nan Konsèy Sekirite a nan mwad Jiyè a.
Nan mwa ki pase yo, La Risi ak Lachin te eksprime kè sote yo epi yo te fè kèk egzijans pa rapo ak jefò ki tap fèt pou enpoze sanksyon epi voye asistans bay fòs polis nasyonal la.
Jounalis yo mande kilè fos miltinasyonal la pral rive Ayiti?
Feinstein reponn ke li "pa vle devanse Kenya" sou kestyon sa a. Li esplike ke Kenya va vwayaje Ayiti pou fè konsta sityasyon an epi detèmine kisa li pral bezwen. Madan Feinstein di "de pèspektiv pa nou nap fè tout sa nou kapab pou apiye pwosesis la." Li ajoute gen yon bezwen ijan ki egziste pou jere kriz ensekirite Ayiti a.
Miami Herald mande Feinstein kijan Kenya te vinn pran devan pou dirije fos la paske yo te pale anvan sa de Rouwanda.
Li reponn ke li paka pale pou lot peyi, ni entansyon yo genyen pou yo dirije oubyen kontribye a fos miltinasyonal la. Sel sa li ka di se ke Kenya te eksprime volonte pou l fè sa. Feinstein di nou ke gouvènman Kenya te gen konvesasyon ak Etazini, patnè entènasyonal "epi byen antandu Ayiti" sou kestyon an.
Yon jounalis Sid Afriken soulve kestyon ke Kenya echwe nan jefo li pou mentni lapè nan peyi Afriken yo. Poukisa Etazini kwè li pral gen siksè an Ayiti?
Feinstein reponn ke fos miltinasyonal la se yon jefo "dedye" ke LONU ak Lèzetazini te lanse pou chache yon peyi pou dirije fos la. Li souliyen ke Kenya "gen anpil eksperyans" ak fos mentyen lapè. Li di met sou LONU Etazini ak Ayiti te patisipe nan diskisyon pou jwenn yon peyi pou dirije fos la.
Li ajoute ke nempòt ki desizyon yo pran ap fèt apre anpil konsiltasyon, e ke Etazini kwè se polisye ki ta jwe dirije fòs la - ann akò ak bezwen ki egziste nan peyi d Ayiti.
VOA Kreyòl mande ki mezi Etazini ap pran pou asire ke asistans lap bay la pa byen itilize e pa disparet nan koripsyon?
Feinstein reponn ke "sipò Etazini ap bay PNH gen kòm bi pou ranfòse li, rann ni pi pwofesyonèl epi ogmante kapasite li pou l konbat gang yo."
Li ajoute: "Byen antandu nou egzije pou nempòt asistans nap bay ale jwenn moun ke nou deja detèmine ki fyab. Si gen vyolasyon dwa moun, nou pran mezi pou asire asistans la pa rive jwenn endividi sa yo."
Jounalis Ameriken yo e VOA Kreyòl te mande ki kontribisyon Etazini pral pote nan fòs miltinasyonal la?
Feinstein reponn an tèm jeneral pou di ke Lèzetazini ap patisipe nan diskisyon "aktivman" Ozetazini e ke yo pare pou bay otan sipò ke posib.
Li di Etazini rekonet ke bezwen ijan pou diyalòg politik la avanse, epi pou sekirite retabli an Ayiti pou eleksyon ka dewoule pou retabli enstitisyon demokratik ak lòd konstitisyonel nan peyi a.
Jounalis Ayisyen yo soulve ke sote ki egziste pou Premye Minis Ariel Henry pa sèvi ak fos multinasyonal la pou kore pouvwa li.
Madan Feinstein di Etazini "trez o kouran" de ke sote sa yo e ke jefò pou voye yon fòs miltinasyonal an Ayiti a gen kòm bi pou tabli sekrite pou eleksyon ka dewoule an Ayiti pou ke enstitisyon demokratik yo ak lòd konstitisyonèl la ka retabli. Feinstein di Sekretè Deta Blinken deklare ke gen yon "bezwen ijan" pou jwenn yon solisyon politik pou kriz Ayiti a, e pou fè sa fòk gen sekirite.