Jounal ameriken The Washington Post pibliye yon atik kote li pale de risk imigran k ap travèse ilegalman fwontyè amerikano-kanadyen an ap pran nan moman nèj ap tonbe nan plizyè zòn sou fwontalyè sa a, tankou nan Eta Minnesota ak pwovens Manitoba.
Youn nan rezon ki fè imigran sa yo ap kouri kite Lèzetazini, se enpresyon yo genyen kòmkwa administrasyon Trump la pa gen plan pou l legalize stati yo nan peyi, paske li ka pa renouvle yon pwogram ki te pèmèt yo travay nan peyi a e ki te pwoteje yo kont depòtasyon, an palan de TPS (ou Stati Pwoteksyon Tanporè a).
Yon gad sekirite ap pase manm kominote ayisyèn nan o Kanada enstriksyon panan yo tap tann konsiyn sèvis imigrasyon nan Montreal (Foto Aciv). Ayisyen-kadayen sa yo espere yo va kapab ede manm fanmi yo ki vle al viv o Kanada.
Jounal la di depi kòmansman ane 2017 la, plis pase mil imigran pase pa yon ti vilaj nan Minnesota pou yo antre ilegalman nan pati Lwès Kanada, paske nan zòn sa a yo kapab twonpe vijilans gad fwontyè Kanada yo. Yon lòt kote, Imigran yo itilize yon vil ki nan pati nòdès Lèzetazini pou yo antre nan pwovens Kebèk ak Ontaryo.
Sitwayen kanadyen k ap viv nan zòn fwontalyè yo leve lavwa pou yo di yo genyen kè-sote pou plis etranje pa riske lavi yo pou yo fè deplasman sa a pandan sezon ivè a, espesyalman nan pwovens Manitoba.
Divès gwoup militan k ap defann dwa imigran yo te mande administrasyon Trump la ak gouvènman kanadyen an anile dispozisyon yo te pran ansanm pou yo anpeche kandida refijye yo itilize pasaj ofisyèl nan zòn fwontyè a pou yo antre nan youn oubyen lòt nan 2 peyi yo.
Daprè otorite yo nan Ottawa, sòti janvye 2017 pou rive oktòb 2017 (swa pandan 10 mwa), 9335 imigran te mande azil sou fwontyè amerikano-kanadyen an --pami moun sa yo nou jwenn imigran ki te travèse fwontyè a ilegalman. Chif sa a double kantite demand otorite imigrasyon 2 peyi yo te anrejistre pandan 5 kan, swa ant 2011 e 2016.
Pami moun k ap chache refij o Kanada yo, gen afriken ak ayisyen ki kouri kite Lèzetazini lè yo te aprann administrasyon Trump la pa t ap renouvle pwogram Stati Pwoteksyon Tanporè a (TPS), yon pwogram Depatman Sekirite Enteryè Lèzetazini an (Department of Homeland Security) te mete a la dispozisyon imigran ayisyen yo apre tranblemanntè ki te devaste peyi yo nan dat 12 janvye 2010 la. Gouvènman ameriken an, ki mete fen nan pwogram TPS la, bay ayisyen yo jiska jiyè 2019 –swa yon peryòd 18 mwa- pou yo chanje estati yo oubyen kite Lèzetazini volontèman; sinon yo ka fè fas ak depòtasyon.
NB.- Nouvèl ki parèt Washington nan kòmansman jounen lendi 8 janvye 2018 la fè konnen Depatman Sekirite Enteryè Lèzetazini an anonse li bay imigran peyi Salvadò ki gen TPS yo jiska 9 septanm 2019 pou yo chanje estati yo oubyen kite tèritwa ameriken an volontèman; sinon Sèvis Imigrasyon ak Ladwann Lèzetazini kapab depòte yo. 8 janvye 2018 la sete dènye jou delè otorite k ap jere pwogram TPS la te fikse pou yo pran yon desizyon sou pwogram nan konsènan peyi Salvadò.