Plizyè milye manifestan defile sòti anba lavil Pòtoprens, kapital Ayiti, pou yo ale devan anbasad amerikèn nan, vandredi 6 desanm 2019 la, pou yo mande administrasyon Trump la sispann apiye Prezidan Jovenel Moise ki gen non l site nan dènye rapò sou koripsyon Kou Siperyè dè Kont la. Te gen pwotestasyon tou nan vil Kap-Ayisyen, nan pati nò peyi a. Youn nan manifestan yo, ki pale avèk Sèvis Kreyòl Lavwadlamerik la, deklare:
<< Lèzetazini se yon peyi enstitisyon; Lèzetazini se yon peyi lwa. Alòs, Ameriken yo ta dwe konprann Ayiti ap fè fas ak yon kriz –yo ta fèt pou sispann ban nou lacharite; men yo ta dwe edike nou pito, akonpaye nou epi ede nou òganize nou dekwapou nou sòti nan sitiyasyon sa a. >>
Manifestasyon sa a dewoule nan moman 2 gwo ofisyèl Depatman Deta a t ap vizite peyi a. Asistan-Sekretè Deta Adjwen Cynthia Kiercht te rive Pòtoprens jedi 5 desanm nan pou l te rankontre avèk ofisyèl wo-plase nan gouvènman an e avèk lidè sektè biznis la. Sou-Sekretè Deta pou Afè Politik yo, David Hale, te rive Ayiti vandredi pou yon rankont avèk Prezidan Jovenel Moise e Minis Afè Etranjè a, Brocchit Edmond, pou yo te abòde “nesesite pou Ayiti genyen yon dyalòg nasyonal enklizif ak yon gouvènman efikas ki kapab retabli lòd, mentni etadedwa, fè ekonomi an devlope epi sèvi pèp la”, daprè yon deklarasyon anbasad amerikèn nan pibliye. Sèvis Kreyòl VOA a aprann ke Misye Hale te gen pou l rankontre nan jounen vandredi a avèk lidè opozisyon an, dirijan sosyete sivil la ak sektè prive a.
Yon manifestan-fanm, ki te genyen drapo ayisyen an sou li, fè konnen:
<< Nou tande ke anvwaye ameriken David Hale rive nan peyi a jodi a pou l negosye avèk nou dekwa pou n kenbe Jovenel Moise sou pouvwa a. Men nou menm, pèp la, nou deside pran lari a jodi a pou n fè Ameriken konnen nou pa enterese nan negosye avèk yo. Nou egzije demisyon Jovenel Moise, arestasyon li ak jijman li pou krim li komèt kont pèp la. >>
Youn nan lidè opozisyon an, Senatè Nenel Cassy, ki pale avèk Lavwadlamerik jedi 5 desanm nan, fè konnen opozan gouvènman an pral kontinye fè presyon pou Lèzetazini sispann apiye Jovenel Moise:
<< Pou nou menm, Jovenel (Moise) deja tonbe; men se Ameriken yo ki kontinye kenbe l. Ameriken yo se zanmi nou; alòs nou pral pale avèk yo pou n di yo li lè, li tan pou yo kite Jovenel ale. Toutotan Jovenel sou pouvwa a, nou pral kontinye manifeste. >>
Semèn pase a Anbasadè ameriken an nan Pòtoprens, Michèle Sison, te ankouraje yon dyalòg nasyonal pou rezoud kriz politik la ann Ayiti. An menm tan tou li te eksprime apui li pou manifestasyon pasifik ak dwa pèp la genyen pou l pale de mekontantman li piblikman e yon fason lib e libè.
Yon manifestan, ki te kanpe devan yon gwoup polisye ki t ap bay sekirite, di Lavwadlamerik:
<< Nou te panse Lèzetazini te yon zanmi Ayiti; men jodi a yo demontre nou ke yo se pi gwo ennmi nou. N ap mande Lèzetazini, Lafrans ak Kanada…. –tout moun konnen se yo menm ki te pran ansyen Prezidan Aristide nan men nou an 2004; alòs, sa nou ta renmen konnen lè nou gade sitiyasyon an jounen jodi a, èske sitiyasyon an pi bon pase jan sa te ye an 2004? Se sa nou ta renmen konnen. >>
Manifestasyon yo te fè yon bese ann Ayiti pandan mwa novanm nan; men yo rekòmanse an fòs semèn sa a e kounyela a yo vize Lèzetazini avèk Lafrans. Manifestan yo rejte apèl k ap mande yon dyalòg nasyonal, pandan yo ensiste pou di sèl pawòl yo vle tande, se pawòl ki pale de demisyon Jovenel Moise. Yo pran angajman pou yo kontinye pwoteste an fas anbasad amerikèn nan jiskaske doleyans yo va jwenn satisfaksyon.
-------------------------------------------------------------------
Jounalis sa yo te pote kontribisyon yo nan preparasyon atik sa a:
Yves Manuel (Pòtoprens); Ronald César (Washington), Yvan Martin Jasmin (Kap-Ayisyen).