Ayiti - Konsekans Politik ak Ekonomik Evennman 6, 7 ak 8 Jiyè 2018 yo

Move souvni zak vyolans ki te frape Pòtoprens nan dat 6, 7 ak 8 jiyè 2018 la.

Gouvènman ayisyen an rantre bidjè li te depoze devan palman an pou ane fiscal 2018-2019 la yon fason pou l revize pwojeksyon li te fè sou lajan taks Leta ta pral enpoze sou kotribyab yo pou l finanse bidjè nasyonal la. Otorite yo pran desizyon nan moman plizyè sektè ap mande demisyon Premye Minis Jack Guy Lafontant.

Vrèmanvre, leve-kanpe popilè ki te dewoule ann Ayiti sòti nan fen jounen vandredi 6 jiyè pou fini nan dimanch 8 jiyè 2018 la –leve-kanpe ki te mache avèk anpil zak kraze-brize divès kote nan zòn metwopolitèn kapital la, Pòtoprens-- deja genyen gwo konsekans negatif sou popilasyon an. Se konsta sa a, pa egzanp, ekonomis Eddy Labossiere fè apre destriksyon plizyè antrepriz ki oblije patwon yo lage plizyè santèn anplwaye nan yon chomaj fòse.

Devan sikonstans espesyal konjonkti sa a kreye sou plan ekonomik la, gouvènman an deside rantre bidjè 2018-2019 la ak bidjè retifikatif 2017-2018 la ann atandan li repanse plan finansman prensipal pwogram sosyal li po ak pwojè devlopman li yo. Daprè ekonomis Pierre-Marie Boisson, ki reyaji sou desizyon an e kounyela a gouvènman an dwe fè demach ki nesesè, li dwe sèvi ak pyon li bezwen deplase pou l jwenn lajan li t ap rantre nan taks sou pwodui petwolye yo.

Jounalis Frantz Duval, redaktè an chèf jounal Le Nouvelliste.

Bò kote pa l, redaktè an chèf jounal Le Nouvelliste, Frantz Duval, ki t ap patisipe nan “Dyaloge ak Etazini”, yon pwogram lib tribin Lavwadlamerik mèkredi pase a, di administrasyon Moise/Lafontant an dwe diminye nan depans Leta yo epi envesti nan domèn priyoritè yo.

Kòm reyaksyon kominote entènasyonal la, nouvèl ki parèt mèkredi a nan Washington fè konnen Sekretè Deta Adjwen Prensipal Enterimè pou Kanada, Ayiti ak Karayib la anbasadè Kenneth Merten, ki t ap fè depozisyon devan yon komisyon Afè Etranjè Chanm Depite a, te bay opinyon Depatmann Deta a sou sitiyasyon ki devlope nan peyi d Ayiti a. Diplomat la deklare:

<< Nou byen kontan wè lapolis d Ayiti, gouvènnman ayisyen an repran kontwòl lari yo nan Pòtoprens. An fèt, nou byen konprann rezon ki fè moun yo ann Ayiti ap leve-kanpe, ap pran lari pou yo manifeste, pou yo montre yo pa kontan, se paske yo pa gen ase opòtinite ekonomik. Kidonk, se pou nou ankouraje moun pou yo al envesti nan peyi a; e gen moun ki vle al envesti ann Ayiti. >>

Pandanstan plizyè sektè nan Sosyete Sivil la lanse apèl pou yo mande demisyon Premye Minis Jack Guy Lafontant. Bò kote pa l, Prezidan Chanm Depite a, Gary Bodeau, anonse chamm bas la pral kontinye samdi 14 jiyè k ap vini la a seyans entèpelasyon Premye Minis la; palmantè yo te ranvwaye li paske 4 nouvo minis gouvènman an pat resevwa dechaj pou jesyon fon piblik yo. Daprè règleman yo, Premye Minis la dwe prezante ak tout manm kabinè li a nan seyans entèpelasyon an. Sepandan komisyon palmantè ki pral tande yo a poko pwononse l sou elijibilite 4 nouvo minis pou yo jere lajan Leta; pami yo genyen Minis Jistis la, Heidi Fortuné, avèk Minis Kilti ak Kominikasyon an, Joseph Guyler C. Delva.